|
ئاخىرقى تومۇز كىرگەندىن كېيىن، ھاۋا تەدرىجىي سوۋۇشقا باشلىدى، ئىلگىرىكى يىللارغا سېلىشتۇرغاندا، بۇ يىل تېمپېراتۇرا بىر قەدەر يۇقىرى بولدى. بىراق يېقىنقى بىر نەچچە كۈندىن بۇيان ئەتىگەن ۋە كەچ ھاۋا سوغوق بولسىمۇ، لېكىن چۈشتە تېمپېراتۇرا يەنىلا يۇقىرى بولدى. ئىممۇنىتېت كۈچى تۆۋەن بولغان ياشانغانلار ۋە بالىلارغا نىسبەتەن ئېلىپ ئېيتقاندا بۇ ناھايىتى چوڭ خىرىس بولۇپ، ئۇلار ئاسانلا ئىچكى ۋە تاشقى ئامىلنىڭ تەسىرىگە ئۇچراپ زۇكام بولۇش، قىزىپ قېلىش تەھتىدىگە ئۇچرايدۇ. 
ئادەم نېمە ئۈچۈن پەسىل ئالماشسىلا ئاسان زۇكام بولۇپ قالىدۇ؟ كىلىنىكىدا زۇكام ئەڭ كۆپ ئۇچرايدىغان كېسەللىك قاتارىغا كىرگۈزۈلگەن بولۇپ، نەپەس يولى يۇقۇملىنىش، شامالداپ قېلىش دەپمۇ ئاتىلىدۇ. تەكشۈرۈشكە ئاساسلانغاندا ئادەمنىڭ ھەر يىلى ئادەتتىكى زۇكامغا گېرىپدار بولۇش قېتىم سانى ئەڭ ئاز بولغاندىمۇ ئىككى قېتىم بولىدىكەن، پەسىل ئالماشقاندا زۇكامداش ئەھۋالى كۆپ كۆرۈلدىكەن. زۇكامنىڭ ئاساسلىق كېسەللىك ئالامىتى بولسا بۇرۇن پۈتۈپ قېلىش، بۇرۇن قىچىشىش، بۇرۇندىن سۇ ئېقىش، گېلى قۇرۇپ قىچىشىش، بادامسىمان تەنچە ئاسان ياللۇغلىنىش، يۆتىلىش قاتارلىقلار. زۇكام بولۇشنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدىغان ئاساسلىق تاشقى ئامىل بولسا كۆپىنچە ئەھۋالدا ھاۋا تېمپېراتۇرىسىنىڭ بىردەم تۆۋەنلەپ، بىردەم ئۆرلىشى ۋە ئۆزگىرىشچان تېمپېراتۇردا مۇۋاپىق كېينىشكە دىققەت قىلماي سوغۇق ئۆتۈپ قېلىش بىلەن مۇناسىۋەتلىك. بۇنىڭدىن باشقا ناچار تۇرمۇش ئادىتىمۇ زۇكام پەيدا قىلغۇچى ئامىل ھېسابلىنىدۇ، مەسىلەن: تاماكا چېكىش، ھاراق ئىچىش، چېنىقىش بىلەن دەم ئېلىشنى بىرلەشتۈرۈشكە دىققەت قىلماسلىق، ئۇيقۇ سۈپىتى ناچار بولۇش قاتارلىقلار. ئەنئەنىۋى جۇڭگو تېبابىتىدە ئىسپاتلىنىشچە، زۇكام بولۇشنى كەلتۈرىدىغان ئىچكى ئامىل بولسا بەدەن ئاجىزلىق ۋە بەدەن سۆڭكى ئاجىزلىشىش بىلەن مۇناسۋەتلىك ئىكەن. ئوخشاش كېسەللىك ۋىرۇسىغا يۈزلەنگەندە، تېنى ئاجىزراق كىشىلەر ئاسانلا مۇناسىۋەتلىك كېسەللىكلەرگە گېرىپتار بولىدىكەن. 
زۇكامغا قانداق تاقابىل تۇرۇش كېرەك؟ پېشقەدەم جۇڭيى دوختۇرىنىڭ قارىشچە بىر پەللىنى ئۇۋۇلاش، ئىككى خىل يېمەكلىكنى ئىستىمال قىلىش ئارقىلىق زۇكامغا تاقابىل تۇرۇش كۈچىنى ئاشۇرغىلى بولىدۇ. ھەر يىلى ياز، كۈز پەسىللىرى ئالماشقاندا، ھاۋانىڭ نەملىك دەرىجىسى تەدرىجىي تۆۋەنلەيدۇ، لېكىن بەزى كۈنلەردە چىڭقى چۈشنىڭ تېمپېراتۇرىسى يەنىلا يۇقىرى بولۇپ، سالقىنداش ئۈچۈن ئېچىلغان ھاۋا تەڭشىگۈچ، شامالدۇرغۇچلار تېخىمۇ كۆپ نەملىكنى ئېلىپ كېتىپ، ئادەمدە ئوخشاش بولمىغان قۇرغاقلىشىش سېزىمى كۆرۈلىدۇ، مەسىلەن: گال قۇرۇش، ئېغىز قۇرۇش، پات-پات يۆتىلىش، تېرە قۇرغاقلىشىش قاتارلىقلار، بۇ ئەھۋاللار ئادەتتە« كۈز قۇرغاقلىقى» دەپ ئاتىلىدۇ. كۈز قۇرغاقلىقىغا قارىتا ئادەتتە تەركىبىدە سۇ مىقدارى كۆپ ۋە تاتلىقلىق دەرىجىسى بىر قەدەر يۇقىرى بولغان مېۋىلەرنى ئىستىمال قىلسا بولىدۇ، مەسىلەن: نەشپۈت. نەشپۈت تۈرلىرى بىر قەدەر كۆپ بولۇپ، ئاق نەشپۈت، يۇمشاق نەشپۈت، بېيجىڭ ئاق نەشپۈتى، كورلا نەشپۈتى، قىزىل ئامۇت، قىشلىق نەشپۈت قاتارلىقلار. بۇ سورتلارنىڭ سۇ تەركىبى%85 ~%89 ئەتراپىدا بولۇپ، ئىسسىقلىق مىقدارى تۆۋەن بولۇشتەك ئالاھىدىلىككە ئىگە. 
ئەنگىلىيەدىكى تەتقىقاتلاردىن بايقىلىشىچە، دائىم يۆتىلىدىغان كىشىلەر نەشپۈت يەپ بەرسە، نەشپۈتنىڭ يۆتەل توختىتىش رولى بار ئىكەن. ئەگەر سىزدە نەشپۈتنى يېگەندىن كېيىن ئىچ سۈرۈش، قورساق ئاغرىش قاتارلىق بىئارامسىزلىق ئالامەتلىرى كۆرۈلسە، نەشپۈتنى نەشپۈت شەربىتى ياكى شورپا بوتقىسى قىلپ ئىستىمال قىلسىڭىز بولىدۇ، بۇ قان شېكىرى تۆۋەن يېمەكلىكلەرنى خام يېگەنگە باراۋەر بولۇپ، دىئابېت بىمارلىرىنىڭ كۈزدىكى قۇرغاقلىقنى پەسەيتىشىگە ئىنتايىن ماس كېلىدۇ. نەشپۈتتىن باشقا يەنە تەكىيە كاۋىسى بار، «جۇڭيى دورىلىرى لۇغىتى»دە خاتىرىلىنىشىچە، تەكىيە كاۋىسى تال، ئۆپكىگە كىرىپ، بەلغەمنى بوشىتىش، ئىسسىقنى ياندۇرۇپ زەھەرنى قايتۇرۇش، كۈزدىكى قۇرغاقلىقنى پەسەيتىش ئۈنۈمىگە ئىگە ئىكەن. 
ھازىرقى زامان ئوزۇقلۇقشۇناسلىقىدا ئىسپاتلىنىشچە، تەكىيە كاۋىسى تەركىبىدە سۇ مىقدارى مول بولۇپلا قالماستىن، يەنە يېڭى تەملىك ماددىلار بار ئىكەن، مەسىلەن: ئاسپاراتىن قاتارلىقلار. كۈزدىكى قۇرغاقلىققا تاقابىل تۇرۇشتا، تەكىيە كاۋىسنى قىزىل دېڭىز يۈسۈنى بىلەن قاينىتىپ شورپا قىلسا ياكى دېڭىز راكى بىلەن ئارىلاشتۇرۇپ ئىچسە، تەمى تېخىمۇ ياخشى بولىدۇ. ئەڭ ئاخىرىدا كۆپچىلىك يەنە «يىڭشياڭ پەللىسى»(迎香穴)نى ئۇۋۇلاپ بەرسە بولىدۇ. بۇرۇن قانىتىنىڭ ئىككى يېنى، ئاستى-ئۈستىنى ئۇۋۇلاش ئارقىلىق ئىسسىقلىقنى تارقىتىش، قان ئايلىنىشنى ئىلگىرى سۈرۈش، ئادەم بەدىنى ئىممۇنىتېت بىرىنچى مۇداپىئە لىنىيەسىنى كۈچەيتىش رولىنى ئوينغىلى بولىدۇ.
| 
ۋاقتى: 2025-1-28 13:47:31
ساقلاش
ۋاقتى: 2025-3-13 22:25:21