|
كىلىنىكىدا كۆپ خىل كېسەللىكلەرنىڭ پەيدا بولۇشى كۆپىنچە ئوزۇقلۇق ماددىلار ۋە ۋىتامىن بىلەن تەمىنلەشنىڭ يېتەرلىك بولماسلىقىدىن كېلىپ چىقىدۇ. ۋىتامىن بىلەن تەمىنلەشنىڭ يېتەرلىك بولماسلىقى ھەر قايسى ئەزا ۋە ھۈجەيرىلەرنىڭ ئوزۇقلۇق يېتىشمەسلىك سەۋەبىدىن قالايمىقانلىشىشىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىپ، بەدەننىڭ ھەر قايسى قىسىملىرىنى يېڭى سۇيۇلدۇرۇلغان قان ۋە ئوزۇقلۇق ماددىلارغا ئېرىشتۈرەلمەيدۇ، ئۇزاق مۇددەت مۇشۇنداق بولغاندا ئاسانلا ئىقتىدارى تۆۋەنلەپ، كېسەللىك پەيدا قىلىدۇ. كىلىنىكىلىق مېدىتسىنا ۋە تەتقىقاتچىلارنىڭ بايقىشىچە، ئادەم بەدىنى يېمەك-ئىچمەكنى ھەزىم قىلىش، سۈمۈرۈش ۋە توشۇشتا ئاساسلىقى ئاشقازان-ئۈچەي ۋە تالنىڭ لۆمۈلدەش ھەرىكىتىگە تايىنىدىغان بولۇپ، يېمەكلىكلەرنى قوبۇل قىلىش جەريانىدا ئېھتىياجلىق بولغان ۋىتامىن ۋە ئوزۇقلۇق ماددىلارنى قوبۇل قىلىپ، ھەر قايسى ئەزالارنىڭ نورمال خىزمەت قىلىشىغا كاپالەتلىك قىلىپ، ھەر قايسى توقۇلما ۋە ئەزالار ھەمدە ھۈجەيرىلەرنى مول ئوزۇقلۇق ماددىلار بىلەن تەمىنلەپ، ئورگانىزمنىڭ نورمال ھالىتىنى ساقلايدۇ. 
ۋىتامىن ۋە ئوزۇقلۇق ماددىلارنىڭ قوبۇل قىلىنىشى بەدەننىڭ ھەرقايسى قىسىملىرىنىڭ ئېھتىياجىنى قاندۇرۇپ نورمال ھالەتنى ساقلايدۇ، لېكىن ئوزۇقلۇق ماددىلارنىڭ قوبۇل قىلىنىشى ئۆلچەمدىن ئېشىپ كېتىش ياكى ئەخلەت يېمەكلىكلەرنى قوبۇل قىلىشتىن ساقلانغىلى بولمىغاندا، بۇ ئاساسىي مېتابولىزم نىسبىتىنىڭ قالايمىقانلىشىشىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىپ، بىر قاتار كىلىنىكىلىق كېسەللىكلەرنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ. تاماقنى بەك تويۇنۇپ يېيىشتىن قايسى كېسەللىكلەر كېلىپ چىقىدۇ؟ 1. ئاشقازان كېسىلى ئەمەلىيەتتە ھازىر نۇرغۇن كىشىلەرنىڭ ئازدۇر-كۆپتۇر ئاشقازان كېسەللىكلىرىگە گىرىپتار بولۇشى، يېمەك-ئىچمەكنىڭ مۇۋاپىق بولماسلىقى بىلەن مۇناسىۋەتلىك، يېمەك-ئىچمەكنىڭ ئېزىقتۇرۇش كۈچى بەك چوڭ بولۇپ، ئېغىزنى پۈتۈنلەي باشقۇرالمىغاندا، ئۇنىڭ ئۈستىگە قوبۇل قىلىش مىقدارى بەك كۆپ بولۇپ كەتسە، ئاشقازان-ئۈچەينىڭ يۈكى ئېغىرلىشىپ، يېمەكلىكنىڭ ھەزىم قىلىنىشى ياخشى بولماسلىقنى كەلتۈرۈپ چىقىرىپ، ئوزۇقلۇقنىڭ سۈمۈرۈلۈشىنى قاندۇرالمايدۇ. ئۇزاق مۇددەت بۇنداق بولغاندا ئاشقازان شىللىق پەردىسىدىكى تېرە ھۈجەيرىلىرىمۇ زىيانغا ئۇچراپ، ۋاقتىدا بىر تەرەپ قىلىنماي، ئۆزلۈكىدىن ئەسلىگە كېلەلمەيدۇ، چۈنكى ئاشقازان شىللىق پەردىسىدىكى ئېپىتېلىيە ھۈجەيرىلىرى 2~3 كۈندىن كېيىن بىر قېتىم ئاپتوماتىك رېمونت قىلىنىدۇ، ئەگەر ئۇزاق مۇددەت ئۆزلۈكىدىن ئەسلىگە كەلمەيدىغان ھالەتتە تۇرسا، ئاشقازان ياللۇغىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ. 
2. نېرۋا ئاجىزلىق ئۇزاق مۇددەت ھەددىدىن زىيادە كۆپ يەپ-ئىچىش، بولۇپمۇ كەچلىك تاماقتا، بىر قېتىمدىلا كۆپ مىقداردا يېمەكلىك قوبۇل قىلغاندا، قان كۆپ مىقداردا ئاشقازان-ئۈچەيگە ئېقىپ كىرىپ، نورمال ھەزىم قىلىش ۋە لۆمۈلدەش بىلەن تەمىنلەيدۇ، بۇنىڭ بىلەن ئەتراپتىكى ئەزالارنىڭ قان بىلەن تەمىنلىنىشى ئازىيىپ، قوشنا ئەزالارغا نىسبەتەن بېسىم تۇيغۇسى پەيدا بولىدۇ. يېمەكلىك كۆپ مىقداردا قوبۇل قىلىنىپ، قاننىڭ ئېقىش سۈرئىتى تۇيۇقسىز بىر ئورۇنغا يىغىلسا، نېرۋا ئارقىلىق چوڭ مېڭە پوستلاق قەۋىتىگە يەتكۈزۈلۈپ، ھاياجانلىنىش تۇيغۇسى پەيدا بولىدۇ، ئۇيقۇسىزلىق مەسىلىسى دائىم كۆرۈلۈپلا قالماي، ئاسانلا نېرۋا ئاجىزلىقىغا تەرەققىي قىلىدۇ. 3. تاجىسىمان يۈرەك كېسىلى ئۇزاق مۇددەت زىيادە كۆپ غىزالىنىش ئادەمنىڭ سالامەتلىكىگە تەسىر كۆرسىتىدۇ، تاجىسىمان يۈرەك كېسىلىنىڭ يۈز بېرىش ئېھتىماللىقىمۇ شۇنىڭغا ئەگىشىپ ئاشىدۇ، تاجىسىمان يۈرەك كېسىلىنىڭ يۈز بېرىشى تاجىسىمان ئارتېرىيە بوتقىسىمان قېتىشىش ۋە توسۇلۇش بىلەن مۇناسىۋەتلىك بولۇپ، قىسمەن قان ئايلىنىش توسقۇنلۇققا ئۇچراپ، يۈرەك ئىقتىدارىنىڭ نورمال ئەسلىگە كېلىشىگە تەسىر كۆرسىتىپ، تاجىسىمان يۈرەك كېسىلىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ. 
ئۇنىڭ ئۈستىگە تاجىسىمان يۈرەك كېسىلىنىڭ پەيدا بولۇشى زىيادە تويۇنۇپ يېيىش بىلەن مۇناسىۋەتلىك، ئۇزاق مۇددەت زىيادە تويۇنۇپ غىزالانغاندا، ئىسسىقلىق مىقدارى ئۆلچەمدىن ئېشىپ كېتىپ، خولېستېرىن مىقدارى شىددەت بىلەن ئۆرلەپ، قان تومۇرلارنىڭ توسۇلۇش ئېھتىماللىقى ئېشىپ كېتىدۇ، شۇڭا تاجىسىمان يۈرەك كېسىلىنىڭ پەيدا بولۇشىنىڭ ئالدىنى ئېلىش ئۈچۈن، يېمەك-ئىچمەككە دىققەت قىلىش، بەك تويۇنۇپ كەتمەسلىك لازىم. 4. يۈرەك، مېڭە قان تومۇر كېسەللىكلىرى يېمەكلىك ئاشقازانغا كىرگەندىن كېيىن، لۆمۈلدەش ئارقىلىق سۈمۈرۈلۈپ يېمەكلىك قالدۇقىغا ئايلىنىپ چوڭ ئۈچەيگە كىرىدۇ، چوڭ ئۈچەيدە يېمەكلىك قالدۇقلىرى زىيادە كۆپ يىغىلىپ قېلىپ، ۋاقتىدا چىقىرىۋېتىلمەي، باكتېرىيە تەرىپىدىن يەنىمۇ پارچىلىنىپ زىيانلىق زەھەرلىك ماددىغا ئايلىنىدۇ، ئاقسىل باكتېرىيە تەرىپىدىن پارچىلانغاندىن كېيىن، بىر خىل «فېنول» ھاسىل بولىدۇ، بۇ خىل ماددا ئۈچەي دىۋارى ئارقىلىق قانغا كىرىپ، قان ئايلىنىشقا ئەگىشىپ يۈرەك قىسمىغا يېتىپ بېرىپ، كۆپ خىل يۈرەك، مېڭە قان تومۇر كېسەللىكلىرىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ. شۇڭا كەچلىك تاماقنى بەك كۆپ يېمەسلىك لازىم، بولۇپمۇ گۆش تۈرىدىكى يېمەكلىكلەر ئاسانلا ئاشقازان-ئۈچەينىڭ يۈكىنى ئېغىرلاشتۇرۇپ، قان بېسىمىنىڭ شىددەت بىلەن ئۆرلىشىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ، ئۇنىڭدىن باشقا ئۇخلىغاندا قاننىڭ ئېقىش سۈرئىتى ئاستىلاپ، قاندىكى ماي قان تومۇر دىۋارىغا چۆكۈۋېلىپ، ئارتېرىيە قېتىشىشنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ. 
5. ياشانغانلار دېۋەڭلىك كېسىلى كىلىنىكىلىق تەتقىقات سانلىق مەلۇماتلىرىدا كۆرسىتىلىشىچە، ياشانغانلاردىكى دېۋەڭلىك كېسىلى يەنى ئالزېيمېر كېسىلى بولۇپ،%35 ~%45 بىمارلاردا ياش ۋاقتىدا ئۇزاق مۇددەت تويۇنۇش تۇيغۇسى ياكى ساغلام بولمىغان يېمەك-ئىچمەك ئادىتى بولىدىكەن. بۇ خىل كېسەللىكنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدىغان ئاساسلىق سەۋەب شۇكى، ئاشقازان-ئۈچەي پائالىيىتى مەزگىلىدە، چوڭ مېڭە تەمىنلىگەن ئوكسىگېنلىق ماددىلار ۋە سۇيۇلدۇرۇلغان قان ئاشقازان-ئۈچەي ئىقتىدارىغا يەتكۈزۈلىدۇ، بۇ مېڭە نېرۋا ھۈجەيرىلىرىنىڭ ئادەتتىن تاشقىرى زەخىملىنىشىدىن كېلىپ چىقىدىغان بىر خىل كىلىنىكىلىق كېسەللىك. قانداق يېسە تېخىمۇ ساغلام بولىدۇ؟ 1) يېمەكلىك تالاسى ۋە دانلىق زىرائەتلەرنى كۆپ يېيىش لازىم. ھازىر كىشىلەرنىڭ ئاساسلىق يېمەكلىكى كۆپىنچە ئىنچىكە دانلىق زىرائەتلەر بولۇپ، ئاشقازان-ئۈچەينىڭ لۆمۈلدىشى ۋە ھەزىم قىلىش ئىقتىدارىنى ئىلگىرى سۈرىدۇ، يېمەكلىك تالاسى تەركىبىدە ۋىتامىنB مول بولۇپ، بەدەننىڭ ئىممۇنىتېت ئىقتىدارىنىڭ يۇقىرى كۆتۈرۈلۈشىنى ئىلگىرى سۈرىدۇ. 
2) ياغنىڭ قوبۇل قىلىنىشىنى ئازايتىش ياغ ئادەم بەدىنىنىڭ ئەلا سۈپەتلىك ئېنېرگىيە ساقلاش ماتېرىيالى بولۇپ، مۇۋاپىق قوبۇل قىلىنسا، بەدەن ئېنېرگىيەسىنىڭ نورمال ھالەتتە تۇرۇشىغا ياردەم بېرىدۇ. لېكىن ئۇزاق مۇددەت يۇقىرى مايلىق يېمەكلىكلەرنى ئىستېمال قىلغاندا، ئاشقازان-ئۈچەينىڭ يۈكىنى ئاشۇرۇپلا قالماي، يەنە ئاسانلا ياغنىڭ ئومۇمىي قوبۇل قىلىنىش مىقدارى ئۆلچەمدىن ئېشىپ كېتىپ، ۋاقتىدا ھەزىم بولماي، پارچىلانغان ياغ بەدەننىڭ ھەرقايسى جايلىرىغا يىغىلىپ، سېمىزلىكنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ. 
3) ئەلا سۈپەتلىك ئاقسىللىق يېمەكلىكلەرنى تاللاش ئوتتۇرا ياش ۋە ياشانغانلارغا نىسبەتەن ئېيتقاندا، كۈندىلىك يېمەك-ئىچمەكتە ئامال بار يۇقىرى سۈپەتلىك ئاقسىل قوبۇل قىلىشنى ئاساس قىلىش لازىم، مەسىلەن، كۆپ ئۇچرايدىغان تۇخۇم ۋە سۈت تەركىبىدە ئەلا سۈپەتلىك ئاقسىل بار، ئاق بېلىق ۋە راكمۇ ئاقسىل تولۇقلايدىغان ياخشى يېمەكلىك. 4) يېڭى مېۋە-چېۋە ۋە كۆكتاتلارنى كۆپ يېيىش لازىم. يېڭى كۆكتات، مېۋىلەر ئورگانىزمنى مول ۋىتامىن ۋە كۆپ خىل مىكرو ئېلېمېنتلار بىلەن تەمىنلەيدۇ، لېكىن ساغلاملىق ئۈچۈن، شېكەرنىڭ قوبۇل قىلىنىشىغا دىققەت قىلىش لازىم، كۆپ ساندىكى مېۋىلەرنىڭ تەركىبىدە شېكەر مول.
| 
ۋاقتى: 2025-1-17 16:26:33
ساقلاش